√ Cerita Rakyat Bahasa Jawa Rawa Pening Sikat, Padat & Unsur Instrinsik

5 min read

Cerita Rakyat Bahasa Jawa Rawa Pening

Cerita rakyat bahasa jawa rawa pening – Mendengar cerita ini, mungkin teman-teman sudah pernah dengar wisata di daera Jawa Tengah sebuah Rawa yang merupakan ekosisem enceng gondok yang sangat subur membentuk hamparan hijau diatas Rawa tersebut. Objek wisata ini berbalut mitos dan cerita mistis.

Tempat wisata ini,juga ada cerita tentang “Bukit Cinta” yang diyakini barang siapa yang datang ketempat itu, akan terputus hubungannya. Selain itu, ada juga penampakan nenek tua yang sedang menaiki prahu yang berbentuk lesung. Hal ini lah, yang membuat tempat wisata “Rawa Pening” menjadi dayatarik tesendiri bagi pengunjung.

Objek wisata Rawa Pening berada di wilayah antara kecamatan Ambarawa, Bawen, Tuntang, Banyubiru Kabupaten Semarang. Sedangkan Rawa yang sangat indah tesebut terletaki di antara Gunung Merbabu, Gunung Ungaran dan Gunung Telomoyo.

Ternyata dibalik keindahan yang dimiliki Rawa Pening ini, menyimpan sebuah cerita yang melatar belakangi terjadinya Rawa Tersebut.

Untuk lebih lanjut tentang cerita rakyat bahasa jawa Rawa Pening, dengan menggunakan bahasa jawa yang singkat, unsur intrinsik dan gambar.

Legenda Rawa Pening dalam Bahasa Jawa

Han, berikut asal usul cerita rakyat bahasa jawa rawa pening yang dapat Anda pelajari di artikel ini, dengan sangat singkat dan pendek.

Asal Usul Rawa Pening

Ing Dusun Ngasem, Kecamatan Ambarawa, Kabupaten Semarang, kabeh pathuh lan endhang sebutan damel murit lanang lan wadon seneng atine, mergo angsal tulodho sae sangking gurune, ingkang paring asma Ki Hajar Salokantara ingkang due budi wicaksana. Lan gadah garwa ingkang naminipun Ni Endhang Ariwulan.

Ing setunggaling dinten, Ni Endhang bingung goleki ladhing sing biasane digawe nyigar pinang, ingkang ajeng dicawesaken damel sesajen ing wayah bengi. Khanti kepekso, Ni Endhang matur teng Ki Hajar, supoyo gelem ngampili ladhinge. Ki Hajar purun ngampili pesho amergi wekdale sampun dalu, nanging diwelingi ken ngantos-ngantos angsale mbeto pesho, ojo ngati di dekekne ing pangkon, lan ojo sampek salah gunakne.

Akhire Ni Endhang kesupen, pesone nikuwau diselehne ing pangkone, banjur pesone langsung ilang saknaliko. Ni Endhang ngroso wedi, lan ngadehep Ki Hajar rumangsa salah, nanging pas diaturne Kihajar mboten nesu. Ananging peso nikuwau sakjane mboten ical, menawi peso niku wau melebet ing jeron wetenge Ni Endhang.

Ing setunggaling dinten, Ngasem geger amergi Ni Endhang nggarbeni. Ki Hajar banjur dawuh teng Ni Endhang, bade tapa brata ing Redi Telamaya, lan ngenehi piranti ingkang wujud klinthing, ingkang diken ngagokne calon jabang bayi.

Ora sue jabang bayi lahir, namging wujud Naga, masio kawujud naga, bayi ikumau polahe kaya bayi-bayi liyane, saget matur lan saget naingis. Wingka ketok kencana, jabang bayi niku dipon openi kanthi asih lan tresnan ngantos gedhe, lajeng diparingi asma Baru Klinting. Warga ingkang ngertos naga menika ora entek-entek anggenipun ngelok-ngelokne.

Cerita Naga Baru Klinting – Perjalanan Menemui Ayahnya

Soyo sue, noga niku wau sampun dewasa. Banjur naga wau tangklet dateng ibune siten sejatose bapakipun, Ni Endahang matur nek sejatine bapak ipun namine Ki Hajar, ingkang lagi tapa brata ing Redi Telamaya.

Banjur Ni Endhang, ngengken Baru Klinting nyusul bapake seng lagi tapa. Ananging Baru Klinting samar nek bapake mboten percoyo dhekwene niku sejatine anake, mergo dhekwene kawujud naga. Ni Endhang banjur maringi Klinting sangking Ki Hajar, damel bukti nek naga nikuwau anake.

Banjur Baru Klinting nyusu bapake teng Telemaya. Ni Endhang tumut ngeterne Baru Klinthing. Baru Klinthing, mergi panggone adoh, Baru Klinting lan Mboke, metu lewat kali sing dowo, banjur leren ing ngesore selo ingkang namine Selo Sisik. Sakwise niku neroske mlaku teng ngambah rawa, lan lewat Kali agung, leren malih ing setunggaling Selo Gombok.

Saben dinten, wulan lan tahun sampun dilampahi. Nanging Baru Klinthing durung iso manggihaken panggonanipun Ki Hajar Salokantara. Malah kendho ora ndue daya, nanging sangking adohan mireng kidihung lumat-lumat kaya kidungipun Ni Endhang.

Ni Endhang sangka ngadohan ngetutake Baru Klinting sing wus nemukne panggone Ki Hajar, banjur manggon ing Sepakon. Ni Endhang manggon ing cedeke danau (sendhang). Sendhang niku lajeng kasebut Sendhang Ari Wulana.

Baru Klinting Bertemu Ayahnya

Ing pertapaan Telamaya, Ki Hajar kaget ndelok naga sing teko pertapaane dhekwene, lajeng naga wau manthuk-manthuk ngormati wong ing ngajenge. Ki Hajar ngerti menawi naga niku mboten olo, ananging naga ingkang gadah ati ingkang sae. Naga (baru klinting) mau matur teng Ki Hajar Salikantara. Banjur Ki Hajar kaget, amergi Naga wau saget wicara.

Lajeng Naga tangklet teng Ki Hajar, nopo bener niki Dhusun Talemaya, pertapanipun Ki Hajar Salikantara. Ki Hajar ngiyani. Baru Klinting bingah, banjur ngomong menawi Ki Hajar niku wong tuwone seng wus suwe dipadosi ing paran.

Baru klinting banjur sujud, nanging Ki Hajar dereng pati percados nek niku yogane, mulo lajeng menehi pitakon ddateng Baru Klinting, “Spo Ibumu, teko iendi asalmu”. (ucape KI Hajar). “Ibuku asmane Ni Endhang Ariwulan lan sangking Ngasem”. Lan mboten lali Baru Klinting ndudohake Klintingan sangkin tilaranipun Ki Hajar Salokantara.

Ki Hajar matur, klintingane niku dereng cekap, amerga ing donya mboten enten seng penak. Ananging kudu enek lelabetan lan kudu enek panebusanipun. Supoyo dipun anggep putrine Ki Hajar, Baru Klithing kudu nglakoni tarak brata.

Tarak brata yaiku, mlungkeri Redi Kendhil ngasi tepung galang. Tanpo dingerteni Baru Klinting, Ki Hajar ngetotke teko mburi, lajeng Baru Klinthing mlungkeri Gunung Kendhil, seng wes diaturne Ki Hajar, ananging sirah lan buntute mboteb saget nyatu, taseh kirang sakkilan.

Lajeng Baru Klinting nambahi damel ilate, lajeng Ki Hajar mlumpat medal langsung nugel ilate niku. Lan Baru Klinthing kelaran nanging ajeng lerem manahipun. Banjur Ki Hajar ngaturi menwi kekirangan ora iso ditutupi, damel ilat, amergi ilat niku pusaka seng mboten enten tandingane.

Lajeng Baru Klinting nerusake tarak brata lan ilate damel pusaka seng wujud tombak Kyai Baru Klinting. Ingsawijiniong wulan lan tahun wus kawuri, awake Baru Klinting seng mlungker, rade ora ketingal. Seng ketingal namung wit-witan lan suket ing ngalas.

Cerita-rakyat-bahasa-jawa-rawa-pening

Desa Asal Usul Rawa Pening

Ki Hajar nemoni Ni Endhang diken mapak putranipun Baru Klinthing ing Dusun Phatok, kanti laku ngrame. Pathok niku dusun ingkang “gemah ripah loh jinawi”. Ananging wargane niku ora due roso syukur dateng Allah.

Wektu niku, wargo Phatok lagi ngwontenake pesta panen raya, enten salah sijining warga sing arep mecah woh pinang damel campuran susur, anggone mecah niku dipun tataki teng wit ingkang tuwek lang warnane cemeng (ireng) banget. Jebule kajeng (kayu) niku wau awake naga Baru klinting.

Lajeng naga niku mau di kethok-kethok damel pesta. Ora kanyana-nyana sukmane Baru Klinting ngetotne warga seng ngethok-ngethok dhekwene wangsul, sarana jelmo dados pemudang seng ganteng, gagah, nanging reget, naminipun Jaka Bandung.

Pas acara pesta Jaka Bandung nyuwun panganan, nanging dipun singkang-singkang, lan diusir. Banjur, Jaka wau malmpah, teng dalan ketemu kalih mbok rondho. Bok rondho wanu nagkleti, punopo kok ketokane lesu. Banjur pemuda niku wau nerangke kedadean ingkang dialami pemuda niku wau.

Mbok rondho ngajak pemuda niku wau teng omahe, lan diparingi mangan. Mbhok rondho matur, menawi ing dusun Phatok niku tanduran subur lan sugih-sugih, ananging podho serakah lan mlecing (pelit). Mbok Rondo pun mboten diundang amergi malarat lan elek.

Dumadine Rawa Pening – Cerita Rakyat Bahasa Jawa Rawa Pening

Sak sampuni mangan lan ngerti, banjur Jaka pesen kalian Mbok Rondo menawi mengke enten suwara gemuruh, Simbok gudu mlebet lesung kalina mbeto enthong lan mbeto kaperluan secukup ipun.

Lajeng Jaka bandung, wangsul malih ing acara pesta menika, lan njajal nyuwun panganan malih. Ananging malah diisin-isin lan di tampik.

Makane Jaka nantang sinten seng saget njabut “sada” badhe disembah ping pitu, ananging ora ana siji-sijio seng iso jabut sada wau. Mulai seng bocah cilik ngampi seng wus tuwo.

Banjur Jaka Bandung njabut sada wau, amergi mboten enten seng saget. Saknalika, banyu nyebur sangking bolongan bekas jabutan sada wau, kabeh warga bodho bingung, pados panulungan, ananging wus telat amergi banyune mnembur kathah, seng akhire ndadeaken banjir.

Banjir bandang meniko ndhadeake dusun Phatok keleleb. Siti seng katut amergi suda dijabut, diuncalne teng ngaler lan malih rupi radi cilik, seng diarani Gunung Kendhalisada. Lan dhusun ingkan keleb amegi lubere banyu tilas sada, dadi telaga ingkang bening banyune, seng katah rawa bening, ingkang sakniki dijenengake Rawa Pening.

Cerita-rakyat-bahasa-jawa-rawa-pening

Unsur Instrinsik Cerita Rakyat Bahasa Jawa Rawa pening

By: tribunjateng-tribunews.com

Berikut unsur intrinsik legenda rawa pening dalam cerita diatas:

  • Tema : Perjuangan
  • Paraga : Baru Klinting / Jaka Bandung, Ni Endhang Ariwulan, Kihajar Salokantara.
  • Penokohan :

    Ki Hajar :
     Seneng tetulung, sabar, disiplin, teliti. Ni Endhang Ariwulan : Sayang dateng Baru Klinthing, ora ngati-ati, ngeyel Baru Klinting : Seneng bersyukur, lembanh manah, mboten gampang nyerah, becik.
  • Alur : Maju
  • Latar / setting :

    Waktu :
     Setunggaling dinten ing jaman biyen, awan, bengi. Panggonan : Ngasem, Ambarawa, Semarang, Dusun Phatok, Alas Suasana : Tegang, Ngregetake, Seneng.
  • Amanat :

    – Ing donyo niku mboten enten ingkang gampang

    – Seng ngati-ati angsale migunakne ilat, pepatah mengatakan lidahmu adalah pedangmu.

    – Dados manungsa niku kedah gadah raos syukur.
  • Cara mawas (sudut pandang) : Orang ketiga (wong ketelu)

Penutup – Cerita Rakyat Bahasa Jawa Rawa Pening

Nah, demikianlah sinopsis cerita rakyat rawa pening dalam bahasa jawa, yang dapat kami sampaikan dengan ringkas, beserta dengan artinya. Legenda Rawa Pening ini, memiliki keindahan alam yang luarbiasa, Anda juga dapat merasakan keindahannya, di daerah Semarang Jawa Tengah. Yuk, jalan-jalan kesana 🙂

Semoga artikel ini, dapat bermanfaat dan dapat memberi referensi yang baik untuk Anda. Mohon maaf jika ada banyak kesalahan dalam penulisan 🙂

Tinggalkan Balasan

Alamat email Anda tidak akan dipublikasikan. Ruas yang wajib ditandai *